Rút canuyn mở khí quản (MKQ), phục hồi bệnh nhân sau tai biến/chấn thương, giúp bệnh nhân trở về với cuộc sống, sinh hoạt hàng ngày là thế mạnh của khoa Hồi sức cấp cứu, Bệnh viện Y học cổ truyền trung ương.
MKQ là thủ thuật mở một đường thở qua khí quản, thay vì không khí từ bên ngoài qua đường hô hấp trên vào phổi, thì không khí vào phổi qua lỗ MKQ. Mục đích là khai thông đường thở, tạo điều kiện chăm sóc dễ dàng, tăng hiệu quả hút đờm và chỉ định trong các trường hợp cần thở máy dài ngày, viêm phổi nặng, liệt cơ hô hấp, liệt hầu họng, mất khả năng ho khạc, chấn thương hàm mặt,…
Một số bệnh nhân có thể phải mang canuyn MKQ thời gian dài sau khi ra viện, tuy nhiên đa phần người bệnh sẽ được rút canuyn MKQ khi có chỉ định. Quá trình rút canuyn MKQ yêu cầu sự đánh giá kĩ lưỡng về mặt chuyên môn cũng như sự theo dõi sát sao của nhân viên y tế.
Tại khoa Hồi sức cấp cứu, Bệnh viện Y học cổ truyền trung ương, bệnh nhân có canuyn MKQ sẽ được đánh giá toàn trạng; tập nút canuyn theo quy trình; rút và đánh giá, theo dõi sau rút. Có rất nhiều bệnh nhân từ các bệnh viện như Bạch Mai, Việt Đức, 108, 103, Lão khoa TW,… sau giai đoạn cấp, chuyển đến khoa Hồi sức cấp cứu Bệnh viện Y học cổ truyền trung ương tiếp tục điều trị, đã được theo dõi và rút canuyn MKQ thành công.
Tuy nhiên, quá trình rút canuyn MKQ cũng không hề đơn giản, dễ dàng. Nhiều bệnh nhân thở máy, cai máy khó khăn; tai biến nặng nề, ý thức giảm; viêm phổi nặng do vi khuẩn đa kháng, nhiễm nấm, phải được điều trị tích cực và theo dõi liên tục. Bệnh nhân phải được kiểm soát toàn bộ các yếu tố nhiễm trùng; tập thở, tập cơ hô hấp, tập phản xạ ho khạc và phản xạ nuốt bằng các phương pháp Y học cổ truyền kết hợp Y học hiện đại. Có những trường hợp phải điều trị theo dõi dài ngày, kiên trì tập luyện mới có thể rút MKQ thành công.
Dưới đây là hình ảnh một bệnh nhân được điều trị, rút MKQ, phục hồi thành công tại khoa Hồi sức cấp cứu.
 |
 |
Bệnh nhân nữ, 50 tuổi, chấn thương sọ não do tai nạn giao thông đã phẫu thuật mở sọ lấy khối máu tụ tại bệnh viện Việt Đức. Bệnh nhân vào viện trong tình trạng mở mắt tự nhiên, không làm theo lệnh, không nhận ra người nhà. Liệt VII TW phải, liệt ½ người phải, cơ lực tay chân 0/5, thở qua MKQ, ăn qua sond dạ dày, tiểu qua sond tiểu. Bệnh nhân tăng tiết đờm xanh đặc số lượng nhiều, cấy đờm ra trực khuẩn mủ xanh đa kháng.
Bệnh nhân được điều trị tại khoa Hồi sức cấp cứu, kết hợp y học cổ truyền và y học hiện đại, tăng cường dinh dưỡng tế bào não, cải thiện dẫn truyền thần kinh, kháng sinh theo kháng sinh đồ, dinh dưỡng nâng cao thể trạng. Sau 20 ngày điều trị, tình trạng viêm phổi của bệnh nhân cải thiện khá hơn, cơ lực tay chân cải thiện một phần, chụp lại phim CT sọ não, vẫn còn tình trạng giãn não thất, bệnh nhân được chỉ định đặt dẫn lưu não thất ổ bụng, ghép sọ, sau đó tiếp tục điều trị nội khoa, kết hợp châm cứu, xoa bóp bấm huyệt, tập vận động.
Sau 2 tháng điều trị, hiện tại bệnh nhân tỉnh táo, tiếp xúc tốt. Nói được câu ngắn, làm theo y lệnh đúng, nhanh. Cơ lực tay chân cải thiện tốt, bệnh nhân đi lại được; tự ăn uống được; rút được canuyn MKQ, sond dạ dày, sond tiểu.
Hiện tại, bệnh nhân đã ra viện, trở về với cuộc sống, sinh hoạt thường ngày.
Đây là một trong rất nhiều case lâm sàng đã được rút canuyn MKQ thành công tại khoa Hồi sức cấp cứu.
Khoa Hồi sức cấp cứu – Bệnh viện Y học cổ truyền Trung ương, 29 Nguyễn Bỉnh Khiêm, phường Nguyễn Du, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội.
ĐT liên hệ: 02439438814
BSCKII. Lê Văn Sĩ – Trưởng khoa Hồi sức cấp cứu
