- Chấn thương tuỷ cổ là gì?
Tuỷ sống là đường thần kinh đi từ não xuống dưới dọc theo cột sống và nằm trong ống sống. Từ tủy sống, các dây thần kinh tỏa đi khắp cơ thể, chi phối về cảm giác và vận động. Chấn thương tủy sống là tình trạng một phần tủy sống bị tổn thương, gây ảnh hưởng đến phần cơ thể mà phần tủy sống đó chi phối.
Cột sống cổ gồm 7 đốt sống đầu tiên. Nếu chấn thương tủy cổ, người bệnh có thể bị liệt tứ chi, rối loạn/ liệt cơ hô hấp, bàng quang, rối loạn chức năng đường ruột, bị mất/giảm cảm giác ở da,…. Chấn thương tuỷ cổ sẽ gây liệt rộng và nặng nề hơn là chấn thương tuỷ sống ở vùng khác.
- Nguyên nhân chấn thương tuỷ cổ
Có nhiều nguyên nhân gây chấn thương tủy cổ như tai nạn giao thông, ngã từ trên cao xuống, chấn thương khi luyện tập thể thao,…
Người bị chấn thương tủy cổ sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong việc tái hoà nhập cuộc sống. Khó khăn này không chỉ xuất phát từ việc mất đi khả năng đi lại, vận động, mà còn xuất phát từ tâm lý của bệnh nhân khi phải chấp nhận việc mình không thể cử động, sống phụ thuộc vào sự chăm sóc của người khác. Đặc biệt, trong chấn thương tuỷ cổ, bệnh nhân có thể liệt/yếu cơ hô hấp, không thể tự thở được, phải thở qua mở khí quản hoặc có sự hỗ trợ của máy thở.
- Biến chứng của chấn thương tuỷ cổ
Chấn thương tuỷ cổ khiến bệnh nhân mất khả năng vận động, ảnh hưởng tới hô hấp, và ảnh hưởng tới rất nhiều các cơ quan trong cơ thể. Việc phục hồi chức năng cho bệnh nhân chấn thương tuỷ cổ là một quá trình hết sức phức tạp, đòi hỏi chuyên môn của y bác sĩ cũng như sự phối hợp tích cực của bệnh nhân và gia đình người bệnh. Nếu điều trị, chăm sóc không đúng cách, bệnh nhân chấn thương tuỷ cổ rất dễ gặp phải các biến chứng như: viêm phổi, loét tỳ đè, teo cơ, biến dạng khớp, stress,… ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng sống cũng như quá trình phục hồi, thậm chí có trường hợp còn ảnh hưởng tới tính mạng người bệnh.
- Phục hồi chức năng bệnh nhân chấn thưởng tuỷ cổ
Khoa Hồi sức cấp cứu bệnh viện Y học cổ truyền trung ương đã tiếp nhận và điều trị rất nhiều bệnh nhân chấn thương tuỷ cổ, liệt cơ hô hấp, liệt tứ chi, rối loạn cơ tròn,…, trong đó có những bệnh nhân phải mở khí quản, thở máy hỗ trợ và cai thở máy hết sức khó khăn.
Trường hợp bệnh nhân nữ, 63 tuổi, tiền sử khoẻ mạnh. Sau tai nạn giao thông xe máy – xe máy, bệnh nhân chấn thương cột sống cổ, tổn thương tuỷ cổ đoạn cao, đã được phẫu thuật giải phóng chèn ép, còn liệt cơ hô hấp, liệt tứ chi, rối loạn cơ tròn, biến chứng viêm phổi, vào khoa trong tình trạng tỉnh, sốt cao 38-39 độ C, tăng tiết nhiều đờm vàng đặc qua mở khí quản, thông khí phổi kém, phụ thuộc hoàn toàn vào máy thở.
Bệnh nhân được điều trị kháng sinh, kiểm soát nhiễm khuẩn, kiểm soát toàn trạng, tích cực vận động trị liệu hô hấp, tập thở, tập cai máy; kết hợp Y học hiện đại với Y học cổ truyền: điện châm, tập vận động, xoa bóp bấm huyệt, điều trị thuốc thang.
 |
 |
Không chỉ điều trị triệu chứng, các y bác sĩ hàng ngày cũng luôn động viện tinh thần, trò chuyện cùng bệnh nhân, hướng dẫn bệnh nhân cách tập luyện, giúp bệnh nhân ổn định tâm lý, kiên cường chiến đấu với bệnh tật. Trong suốt hai tháng điều trị tại khoa, có những lần cai máy thất bại, nhưng các y bác sĩ trong khoa cũng không vì thế mà nản chí, tiếp tục cùng bệnh nhân chiến đấu, kiên trì. Có công mài sắt có ngày nên kim, cuối cùng, bệnh nhân đã có thể cai máy ngắt quãng, tiến tới bỏ máy hoàn toàn. Cơ lực tay chân hai bên cũng phục hồi một phần, bệnh nhân dần dần có thể ăn được qua đường miệng.
 |
 |
Cải thiện XQ trên bệnh nhân viêm phổi – chấn thương tuỷ cổ
Bệnh nhân chấn thương tuỷ cổ được cai thở máy thành công
Trên đây là một trong số rất nhiều case lâm sàng thành công tại khoa Hồi sức cấp cứu bệnh viện Y học cổ truyền trung ương. Sự phục hồi của bệnh nhân chính là món quà ý nghĩa nhất, và cũng là động lực để các y bác sĩ khoa Hồi sức cấp cứu không ngừng cố gắng, nỗ lực hàng ngày.
Khoa Hồi sức cấp cứu – Bệnh viện Y học cổ truyền Trung ương, 29 Nguyễn Bỉnh Khiêm, phường Nguyễn Du, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội.
ĐT liên hệ: 0913529999 – 0986255050
BSCKII. Lê Văn Sĩ – Trưởng khoa Hồi sức cấp cứu
