BSCKII. Nguyễn Quang Vinh – Trưởng khoa Kiểm soát và điều trị Ung bướu
Mỗi năm ở Việt Nam có 40.000 người chết do các bệnh liên quan đến thuốc lá, gần gấp 4 lần số tử vong vì tai nạn giao thông đường bộ. Thuốc lá là nguyên nhân của khoảng 90% ung thư phế quản. Tính chung thuốc lá gây ra khoảng 30% trong số các trường hợp ung thư, chủ yếu là ung thư phế quản và một số ung thư vùng mũi họng, ung thư tụy, ung thư đường tiết niệu. Trong khói thuốc lá chứa rất nhiều chất Hydrocarbon thơm. Trong đó phải kể đến chất 3 – 4 Benzopyren là chất gây ung thư trên thực nghiệm. Qua thống kê cho thấy người nghiện hút có nguy cơ mắc ung thư phế quản gấp 10 lần người không hút. Nếu nghiện nặng với liều hút trên 20 điếu 1 ngày có từ 15 đến 20 lần nguy cơ cao hơn người không hút. Hút thuốc ở tuổi càng trẻ càng có nguy cơ cao. Hút thuốc lá nâu có nguy cơ cao hơn thuốc lá vàng.
Ở Việt Nam, hút thuốc lào, ăn trầu thuốc cũng có nguy cơ cao hơn, kể cả ung thư khoang miệng. Đối với người đang nghiện mà bỏ hút thuốc cũng giảm được nguy cơ. Tuy nhiên còn lâu nữa mới giảm được số người hút và ngày nay số trẻ em tập hút thuốc khá cao, nhất là ở tuổi học đường. Phụ nữ hút thuốc, đặc biệt là phụ nữ châu Âu hút nhiều và nghiện như nam giới. Tỷ lệ số người hút thuốc cao phần nào giải thích tỷ lệ ung thư phổi và ung thư tụy tăng cao. Với những người không hút mà sống trong một khoảng không gian hẹp với người hút có thể hút phải khói thuốc cũng có nguy cơ ung thư. Được goi là hút thuốc thụ động. Điều lưu ý đặc biệt là trẻ em nhiễm khói thuốc lá rất nguy hại. Nạn nhân của hút thuốc lá thụ động (là hít phải khói thuốc trong môi trường không khí, trong đó bao gồm khói thuốc từ đầu điếu thuốc đang cháy và khói thuốc do người hút thuốc thở ra) cũng là những con số gây sốc.
Hiện tại đang xuất hiện một số sản phẩm mới như Shisha, Vape, thuốc lá điện tử và được quảng bá mạnh mẽ trên internet về sự hấp dẫn và sành điệu; thậm chí các sản phẩm này còn được quảng cáo là có tác dụng cai nghiện thuốc lá truyền thống. “Điều này không những thu hút thanh thiếu niên tham gia sử dụng mà còn gây hiểu lầm về sự an toàn cho sức khỏe khi sử dụng các sản phẩm này”
Mặc dù biết rõ tác hại sinh ung thư của thuốc lá nhưng việc xóa bỏ thuốc lá, giảm sản xuất và buôn bán thuốc lá là vấn đề khó khăn. Nguyên nhân chính là vấn đề lợi nhuận. Thực sự đây là vấn đề mà xã hội và các quốc gia cần quan tâm. Cần làm gì để giảm tác hại của thuốc lá? Nếu bạn là người hút thuốc: Hãy cố gắng bỏ thuốc. Trong khi chưa bỏ được thuốc, không hút thuốc trong nhà, không hút thuốc gần phụ nữ, trẻ em, người cao tuổi. Khi ở nơi công cộng cần thực hiện nghiêm quy định cấm hút thuốc lá tại các cơ sở y tế, giáo dục, chăm sóc, nuôi dưỡng, vui chơi dành cho trẻ em; các khu vực trong nhà của nơi làm việc, nhà ga, bến xe, nhà chờ xe buýt, trong nhà hàng, trên ô tô và các địa điểm công cộng khác được quy định trong Luật Phòng chống tác hại thuốc lá.
